Siła przyrody, wspólnoty i życzliwości

Dla Carmen Suriel dom jest jej sanktuarium. Dookoła domu rośnie passiflora, bananowce wyciągają do nieba swoje gałęzie, tropikalne rośliny zwieszają się z bramy, a Coni – śnieżnobiały królik – stoi na straży ogrodu.

„Lubi być modelem” – mówi Carmen o swoim poważnym, a jednak uroczym zwierzątku. Sama Carmen też jest modelką – a właściwie modelową obywatelką.

Urodzona w Republice Dominikany Carmen mieszka w Portoryko od 17 roku życia. Samodzielnie wychowała syna Emmanuela, który niedawno wrócił na Dominikanę i tam założył rodzinę.

Carmen jest również opiekunką osób starszych – to zadanie wymaga bezinteresowności i zaangażowania. W 2017 roku nad Portoryko przeszedł huragan Maria. Carmen razem ze swoją społecznością zjednoczyli się, aby odbudować swoje miejsce do życia.

W swojej społeczności Carmen jest znana z umiejętności integracyjnych. Kiedy jeden ze starszych zachorował, skrzyknęła swoich sąsiadów i zorganizowała mu pościel, ręczniki i inne potrzebne rzeczy. A gdy trafił do szpitala, opiekowała się nim.

Twierdzi, że jej społeczność często wspiera się nawzajem w ten sposób: sąsiedzi podwożą się nawzajem na wizyty u lekarza, pomagają sobie w naprawach domów czy samochodów. Carmen uśmiecha się: „Ludzie tutaj są wrażliwi na swoje potrzeby. Lubią pomagać”.

Podczas huraganu Maria Carmen została ze starszą kobietą, którą się opiekowała, w mieszkaniu na trzecim piętrze w Miramar, Santurce. „Musiałam zostać z nią przez siedem dni, ponieważ druga opiekująca się nią osoba nie była w stanie dojechać – na drogach leżały drzewa” – opowiada Carmen.

Carmen posprzątała niepostrzeżenie balkon pacjentki, którą opiekowała się w tamtym czasie, kiedy spadły na niego litry wody i gałęzie drzew. Zależało jej na tym, żeby pacjentka nie zorientowała się w sytuacji. Wokół domu szalała wichura.

„Nigdy nie widziałem tak silnego wiatru” – opowiada Carmen. „Nie raz i nie dwa słyszałam o huraganie… Doświadczenie go na własnej skórze, to jednak coś zupełnie innego”.

Po powrocie do domu Carmen stwierdziła, że jest on poważnie uszkodzony. Dach się zawalił, podłogi były zalane, prądu nie było przez kilka miesięcy.

Huragan Maria ustąpił po tygodniu, ale jego skutki utrzymywały się przez miesiące, a nawet lata. Następowały przerwy w dostawach prądu, wiele domów zostało zniszczonych… Ponad 3000 osób straciło życie. Organizacje społeczne jako jedne z pierwszych zajęły się dostarczaniem pomocy ofiarom katastrofy i wsparciem przy odbudowywaniu wyspy.

Ważną rolę w odbudowie Portoryko odegrał system wzajemnej pomocy polegający na dzieleniu się zasobami, pieniędzmi i czasem. Ten system do dzisiaj jest używany przez organizacje non-profit, takie jak współpracująca z Airbnb.org SBP – organizacja charytatywna, której działania są skierowane do ofiar katastrof.

SBP to organizacja non-profit, która odbudowuje domy po dużych katastrofach. Zespoły ochotników zostały wysłane zaraz po huraganie; pomoc Portoryko rozpoczęła się w lipcu 2018 roku. SBP i Airbnb.org współpracują ze sobą, aby zapewnić ofiarom katastrof miejsca pobytu na czas remontu ich domów.

„Znajdujemy się w strefie podatnej na huragany, więc doświadczaliśmy już wcześniej takich zjawisk. Jednak Maria była czymś wyjątkowym” – wspomina Edgardo Maldonado, dyrektor wykonawczy SBP Puerto Rico i członek społeczności, do której należy Carmen.

Dzielnica, w której mieszka Carmen, była pierwszą, której pomocy udzieliło w Portoryko SBP. Dom Carmen był pierwszym zleceniem Edgarda w 2019 roku. Edgardo i wykonawcy SBP nie wiedzieli, ile szkód było w domu Carmen, dopóki nie zaczęli w nim pracować. Wkrótce zdali sobie sprawę, że drewno gnije, a elektryka i dach wymagają wymiany.

Dzięki hojności naszej społeczności Carmen i jej pies mogli skorzystać z pobytu u gospodarza o imieniu Angel, który zapewnił jej wygodne miejsce w tej samej dzielnicy.

„Myślę, że Carmen bardzo się ucieszyła, mogąc zostać w swojej społeczności” – mówi Edgardo. Miała blisko do domu, więc codziennie tam chodziła, żeby nakarmić swojego psa. Pod koniec remontu malowała ściany razem z wolontariuszami i robotnikami.

„Mój dom wyglądał na opuszczony, jakby nikt w nim nie mieszkał” – wspomina Carmen. „Teraz wygląda dobrze i jest bezpieczniejszy”. Moi sąsiedzi również otrzymali pomoc (od innych organizacji). Wygląda na to, że całą naszą społeczność spotkało wiele dobrego”.

Carmen wspomina swój pobyt u Angela z wdzięcznością i radością. Sama opiekuje się innymi – a tym razem role się odwróciły. Mimo że nie mieszkała u siebie, mogła poczuć się jak w domu – i to cieszyło ją najbardziej. „Och, i ta klimatyzacja” – śmieje się Carmen.

Zastanawiając się nad siłą swojego charakteru, swojej społeczności i swojego domu, sięgnęła do przyrody. „Wiele przeszłam w życiu. Ale w końcu jestem zodiakalnym Skorpionem” – mówi. „Skorpiony są unikatowe w całym zodiaku: mają elementy latających ptaków, wężów, które pełzają po ziemi, i skorpionów. Przetrwamy, nawet pod ziemią”.